با گذر از عصر فناوری اطلاعات و شروع عصر تحول دیجیتال، لازم است الفبای این عصر را به درستی بدانیم. کلماتی که زیاد از آن نام برده می شود داده اطلاعات دانش و خِرَد است. با استفاده از مثال های زیر می توانید این مفاهیم را راحت تر برای دیگران توضیح بدهید.
مثال اول: کتاب، از داده تا رسیدن به خِرد
من یک کتاب جدید خریده ام. این کتاب مملو از داده است. تمامی مطالب نوشته شده در این کتاب داده است. قبل از خواندن کتاب، داده های کمی از آن را می دانم. داده هایی را که می دانم می تواند شامل نام کتاب، نام نویسنده و مترجم کتاب و قیمت کتاب باشد. اما مطالب آن را هنوز نخوانده ام. بنابراین تمامی مطالب آن برای من داده محسوب می شود.
در واقع “داده” شامل مقادیر، تصاویر، نوشته و هر نوع اعداد و ارقامی است که بصورت خام یا تحلیل شده در جایی وجود داشته باشد اما هنوز مورد استفاده قرار نگرفته باشد.
فرض کنید این کتاب مورد علاقه من بوده و ظرف سه روز تمامی 250 صفحه آن را یک بار می خوانم. در این صورت بخشی از مطالب کتاب را که خوانده ام و یادگرفته ام تبدیل به اطلاعات من شده است.
“اطلاعات” شامل داده هایی است که ما آنها را می فهمیم و رابطه مابین این داده ها، برای ما معنی خاصی ایجاد می کند.
اگر این کتاب “ناخدایی دیجیتال” نوشته آقای دکتر مهدی شامی زنجانی باشد و من این کتاب را سه بار خوانده باشم و از اطلاعات کسب شده در سخنرانی ها و آموزش های خودم استفاده کنم، حالا اطلاعات کسب شده از کتاب به دانش من تبدیل شده است.
“دانش” بخشی از اطلاعات است که در هنگام نیاز و در شرایط مشابه از آن استفاده می کنیم.
حالا فرض کنید من به عنوان مشاور تحول دیجیتال با چند شرکت همکاری کنم. لازم است دانش کسب شده از این کتاب و کتابهای دیگری را با هم بکار بگیرم تا در انتقال تفکر تحول دیجیتال به کارکنان آن شرکت کمک کنم. در اینجا دانش به “خرد” تبدیل شده است.
مثال دوم: مار گزیده از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود.
فرض کنید من به همراه چند دوست خود به منطقه کوهستانی سفر کرده ام. یکی از دوستان من سوراخی را در پایین درختی می بیند و می خواهد با دستش از داخل سوراخ چیزی را بردارد.
“داده”: این یک سوراخ پایین تنه درخت است. خالی است. مورد مشکوکی دیده نمی شود.
“اطلاعات”: دوست ما دستش را داخل سوراخ می کند. متوجه می شود لانه مار است. خوشبختانه مار اور او را نیش نمی زند.
“دانش”: من از روی داده ( سوراخ تنه درخت) به اطلاعات ( لانه مار است) رسیده ام. بنابراین حالا از روی این اطلاعات به این دانش رسیده ام که نباید دستم را داخل این سوراخ بکنم.
“خرد”: چند وقت بعد با گروهی دیگر از دوستان به یک گردش علمی در جنگل می روم. در آنجا در پایین یک تخته سنگ یک سوراخ وجود دارد. من با توجه به دانش اینکه داخل سوراخ تنه درخت لانه مار بوده، احتمال می دهم که این سوراخ می تواند لانه یک جانور مشابه باشد. پس با رسیدن به خرد از روی دانش قبلی، دستم را داخل این سوراخ نمی کنم.
اهمیت توجه به داده اطلاعات دانش خرد
عصر تحول دیجیتال ما را ملزم می کند داده ها را جمع آوری کنیم، از روی داده ها اطلاعات استخراج کنیم و اطلاعات را به دانش برای تصمیم گیری های خود تبدیل کنیم. سرانجام با توجه به دانش جمع شده در مراحل و مسائل مختلف، به خرد و عقلانیت سطح بالایی برای تصمیمات آینده خود برسیم.
عصر دیجیتال مستقل از عصر اطلاعات نیست
در عصر اطلاعات، داده ها و اطلاعات هدایت کننده ما در اتخاذ تصمیماتی در راستای بهبود کسب و کار ها می شد. این در حالی است که در عصر دیجیتال، داده ها در سیر تکاملی خود باعث ایجاد گونه های جدیدی از کسب و کار ها می شوند. برای موفقیت در عصر دیجیتال، باید یادبگیرم داده های زیادی جمع آوری کنیم تا در تبدیل آنها به اطلاعات، دانش و خرد موفق شویم.